vrijdag 23 november 2018

Luisteravond 97 - Deel I ~ November 2018

Na meer dan 16 jaar luisteravonden speelde ik met het idee om het eens anders aan te pakken.
Een luisteravond helemaal opgehangen aan hetzelfde thema.
Tijdens de GoneWest Vredesmanifestatie in Ieper, naar aanleiding van het einde van de herdenking van WO I kwam ik op het idee om een luisteravond op te bouwen dat geheel rond oorlog draait.
http://www.4ad.be/nl/events/peace-to-the-world-vredesmanifestatie/
https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2018/08/25/herdenking-woi-peace-to-the-world-gaat-van-start-in-ieper/
Doordat er heel veel muziek werd gespeeld zal dit verslag dan ook worden opgedeeld in twee delen.
19 november 2018 was een koude herfstavond, uitermate geschikt om me met enkele luisterkompanen terug te trekken op die warme blauwe zolderkamer...

The Blue Room was voor de gelegenheid aangekleed met affiches waarmee je tijdens de periode 1940-1945 zwaar in de problemen kon komen...


Gelukkig hoefden we ons daar geen zorgen om te maken, ik hoorde geen marcherende zwarte laarzen op de zoldergang...
Wie wel (met een geheel normale tred) kwam binnen wandelen was Joost.
Goed op tijd om van de eerste muziek en zijn zelfgemaakte kweeperenchutney te genieten.
De chips werden voor de gelegenheid geserveerd in een gamelle.

Geheel naar analogie met bepaalde historische gebeurtenissen mocht een Duitser deze oorlogsspecial beginnen.
De eerste klanken waren voor Apparat, een Duits elektronicaproject waarachter Sascha Ring schuil gaat.
Daarnaast is hij eveneens 1/3 van Moderat.
Zijn voorlopig laatste wapenfeit als Apparat is Krieg Und Frieden (Music For Theatre) uit 2013.
Dit is de soundtrack voor een theaterproductie gebaseerd op Tolstoj zijn roman Oorlog En Vrede
Apparat componeerde die samen met een dertigkoppig orkest in een verlaten fabrieksgebouw in Duitsland.
Meer informatie:
http://www.enola.be/muziek/albums/21874:apparat-krieg-und-frieden-music-for-theatre 
https://pitchfork.com/reviews/albums/17624-apparat-krieg-und-frieden-music-for-theatre/ 
Heel fijn album waarvan we enkele tracks beluisterden en dat integraal op Youtube staat:
https://www.youtube.com/channel/UCUkQAX8hnCXNIX4ZIqZa2pw

Isidore, Peter en Patsker vielen binnen terwijl A Shropshire Lad van George Butterworth zachtjes uit de speakers klonk.
A Shropshire Lad is een collectie van 63 gedichten die de Engelse poëet A.E.Housman schreef in 1895.
De meeste van de gedichten hebben een militair thema en werden veel gelezen door de Engelse soldaten in de loopgraven aan het front van Wereldoorlog I.
In 1912 gaf Butterworth de gedichten een schitterende muzikale vertaling:

https://www.youtube.com/watch?v=Z_3vu5Xp-dM 
George Butterworth vocht zelf mee aan het front en overleed bij de eerste Slag aan de Somme nabij Pozières waar hij op het slagveld werd begraven.
https://nl.wikipedia.org/wiki/George_Butterworth 
https://www.georgebutterworth.co.uk/ 

Ik bleef hangen bij WO I met Acoustic Shadows van Ron Boots.
Dit eerbetoon aan de slachtoffers van de Groote Oorlog is geen akoestisch album, de titel verwijst naar het geluid van een veldslag dat in de verte hoorbaar is, maar niet wordt gehoord door degenen die dichterbij staan.
https://www.discogs.com/Ron-Boots-Acoustic-Shadows/release/673061 
Ron Boots is in de wereld van de elektronische muziek geen kleine naam, de Nederlander bracht de laatste 30 jaar 44 albums uit, deze springt er toch wel uit.
Mede door het gebruik van samples van vuurgevechten en een stem die de gruwelen van het slagveld beschrijft is dit een album dat de aandacht weet te behouden.
The Battle Of The Somme: https://www.youtube.com/watch?v=J6VlqMa0RdA
The Unknown Soldier: https://www.youtube.com/watch?v=rKEcQITioOk
Assaulthttps://www.youtube.com/watch?v=20qSQvBxoNQ&t=2s

Einstürzende Neubauten mocht deze avond niet ontbreken.
https://neubauten.org/ 
Zij waren, voor mij althans de hoofdreden om eind augustus in Ieper aanwezig te zijn op de GoneWest Vredesmanifestatie:
Ze voerden er Lament op, hun in opdracht van de Diksmuidse 4AD gecreëerde "oorlopsepos".
Enkele recensies:
https://oor.nl/albums/lament/ 

http://www.writteninmusic.com/pop/einsturzende-neubauten-lament/
http://www.enola.be/muziek/albums/24533:einstuerzende-neubauten-lament 
https://3voor12.vpro.nl/artikelen/overzicht/2014/Le-Guess-Who-2014/Einsturzende-Neubauten.html 
Ik liet de opener Kriegsmaschinerie en Der 1. Weltkrieg (Percussion Version) horen, of beter zien want dit komt toch beter tot zijn recht als je er de beelden bij ziet, om deze muziek ten volle te appreciëren dien je dit echt wel live mee te maken.
De oorlogsmachine auditief en visueel gebracht volgens Einstürzende Neubauten:
https://www.youtube.com/watch?v=L8cRbH-jzbc&t=7s 
Der 1. Weltkrieg, een 14 minuten durend percussiestuk:
https://www.youtube.com/watch?v=57UD76ys6ek


Ik gooide het over een heel andere boeg met de clip van War Pigs van Black Sabbath, in 1970 de openingstrack van hun tweede schitterende LP Paranoid:
https://www.youtube.com/watch?v=LQUXuQ6Zd9w
https://www.discogs.com/Black-Sabbath-Paranoid/master/302
Black Sabbath was echt wel baanbrekend in hun vroege jaren.
https://www.blacksabbath.com
De Lajver Signum Cuvée uit de Hongaarse wijnregio Szekszárd die Patsker meegebracht had, was een prima wine pairing.

Radio werd vanaf WO I een belangrijk communicatiemiddel.
In 1908 was ingenieur Robert Bénédict Goldschmidt (foto links) reeds bezig met radiotransmissies. 
Om dit te verwezenlijken, construeerde hij een gigantisch antenneweb op het Justitiepaleis te Brussel.
Er stonden acht pylonen die ieder 125 meter hoog waren.
De foto hieronder spreekt boekdelen. 
Er werden signalen gestuurd naar Tervuren, Namen en Luik. 
In 1913 gingen dan de eerste proefuitzendingen met spraak en muziek de lucht in. 
De experimenten vonden plaats in een bijgebouw van de koninklijke tuin dichtbij de Van Praetbrug te Laken. 
De Italiaanse ingenieur Marzi bouwde een experimentele radiofonische lange golf zender van 2kW. 
De uitzendingen werden in de lucht gestuurd via de frequentie 165 kHz. 
In het voorjaar van 1914 was de eerste radiouitzending ter wereld een feit.
Koning Albert I liet een radio-ontvanger installeren en op 28 maart 1914 was de eerste radiouitzending een feit, zij het wel exclusief voor de koninklijke familie.

Koning Albert I en Koningin Elizabeth, die het project financierden, waren zeer geïnteresseerd. 
Terwijl Elizabeth interesse vertoonde in de muziek was Albert meer geboeid in het nieuwe medium. 
De koning zag een middel om met dit medium de grote afstanden te overbruggen met de kolonie Kongo.
Het nieuwe medium kende echter een trage start.

Zendtoestel opgesteld in Laken - 1914
Men kon toen nog niet spreken van een groot luisterpubliek want rond die tijd telde men slechts een tiental lampenradio's in België. 
Voor zo'n radio moest je al gauw 700 BEF (18,50 Euro) neertellen, een heus bedrag voor die tijd. 
Begrijpelijk dat enkel de rijken zich een radiotoestel konden aanschaffen. 
Mensen kwamen toen samen om een uurtje naar de radio te luisteren. 
Meer info over de geschiedenis van de radio via onderstaande link, er is ook een fragment te horen van die allereerste uitzending.
http://vrijeradio.be/eerste-radiozenders.php
https://www.youtube.com/watch?time_continue=28&v=4RtX8gfzun0 
In augustus 1914, bij het begin van WO I, werd het initiatief vanuit Laken stopgezet. 
Koning Albert gaf de opdracht om de installatie te vernietigen, hij vreesde dat de zendinstallatie in handen van de Duitsers zou kunnen vallen.

Tijdens WO I was radio een exclusief militaire aangelegenheid.
Ik vond dan ook geen enkel geluidsfragment wat betreft Wereldoorlog I.
Of toch wel...ook op een avond als deze mag er al eens gelachen worden dus liet ik The Bloody British Broadcasting Corporation aan het woord met het satirische A Radio History of the First World War August 3rd, 1914
Het duurt maar 25 seconden maar we luisterden twee keer:
https://www.youtube.com/watch?v=7R0x0PrI-r4

Gary Numan zijn War Songs was de volgende, een song uit     I Assassin (1982).
https://www.discogs.com/Gary-Numan-I-Assassin/master/82312 
https://www.youtube.com/watch?v=5KJClefkcn8

Hij heeft het over Vera Lynn en dat was een opstapje om Vera van Pink Floyd te draaien.
Ook hier komt Vera Lynn ter sprake en is er een fragment van haar versie van de kerstklassieker The little boy that Santa Clauds Forgot te horen naast geluidseffecten uit de oorlogsfilm Battle of Britain uit 1969. 

Vera Lynn
 
 
 https://en.wikipedia.org/wiki/Vera_(song)
https://www.youtube.com/watch?v=eqRuTQ5IlI4 
We zouden wel een hele luisteravond kunnen vullen met uitsluitend songs van Pink Floyd die verwijzen naar oorlog maar ik beperkte me tot deze Vera en Bring the Boys Back Home die beide op The Wall staan. 
https://www.youtube.com/watch?v=jl20jlVnvYs
Hier nog een paar wistjedatjes over The Wall:
https://www.loudersound.com/features/pink-floyds-the-wall-the-secrets-behind-1980s-best-selling-album
http://www.writteninmusic.com/rock/pink-floyd-the-wall/

De in Ledeberg geboren BRT journalist Maurice De Wilde (de pitbull van de Vlaamse televisie) wordt vooral herinnerd door zijn controversiële programma's over de collaboratie tijdens Wereldoorlog II.
Ik liet dit hilarisch fragment zien:
https://www.youtube.com/watch?v=oNOFTQUw-48
Meer info over de man:
https://nl.wikipedia.org/wiki/Maurice_De_Wilde

Land of Hope and Glory is een Brits patriottisch lied uit 1902.
Het werd in 1911 voor het eerst opgenomen door Clara Butt:
https://www.youtube.com/watch?v=grs8B0dCMpM
Het is vooral de indrukwekkende versie van Vera Lynn die in het collectieve geheugen gegrift staat en die liet ik horen:
https://www.youtube.com/watch?v=G9dzcw3Y7sE
We dronken er een Blonde Stoot van brouwerij Cabardouche bij die Peter meebracht.
Goudblond, licht, vrolijk, gemakkelijk en toch vol smaak, een lekkere doordrinker!


Een muzikaal hoogtepunt en de verrassing van de avond kwam van Patsker.
Kreuzweg Ost ‎is een Oostenrijkse industrial band, hun debuut Iron Avantgarde is een topper in het genre.
https://www.discogs.com/Kreuzweg-Ost-Iron-Avantgarde/master/186225 
De band kampt blijkbaar met een imagoprobleem daar ze ten onrechte beticht worden van extreem-rechtse sympathieën. 
Kreuzweg Ost assembleert industriële muziek voornamelijk uit samples, vervormt ze tot ritmes en vult ze aan met minimalistische elektronische instrumenten.
Ook verwerken ze in hun nummers retro muziek uit het begin van de vorige eeuw.
Een bijzonder album waarover de meningen unaniem positief waren.
Integraal op Youtube:
https://www.youtube.com/watch?v=HAoAwTHLIkc 
Een recensie:
http://www.chroniclesofchaos.com/articles.aspx?id=2-2883 

Ik heb heel wat cassettes met radioprogramma's waarop klankfragmenten staan uit WO II.
Ik liet het "Gesproken dagblad" van de NIR (voorloper VRT) horen van 10 mei 1940 ivm de Duitse inval van België.
Op het internet zijn die opnames niet te vinden. 
In 2013 biechtte VRT-medewerker Jos Bouveroux echter op dat die opnames helemaal niet bestonden. 
Hetgeen ik liet horen op de luisteravond was dus een reconstructie, zo echt lijkend dat niemand er vragen bij stelde.
De nieuwsberichten speelde ik samen af met op de achtergrond, het eerder vermelde Apparat.
Het betreft het bekende fragment met als inleidende tekst:
"We moeten thans de bevolking tucht vragen en gehoorzaamheid aan de bevelen van de overheid. Inderdaad is de periode aangebroken van het grootste gevaar."
Zender Brussel
Na de capitulatie op 28 mei verdween de NIR uit de ether en nam de collaboratiezender Zender Brussel het over, dit fragment liet ik horen, hier zijn er beelden bij gemonteerd:
https://www.youtube.com/watch?time_continue=13&v=We_CiI0mrZk
Omdat het NIR als instituut niet meer bestond, besloot de regering een nieuwe omroep op te richten op 8 februari 1943: de Belgische Nationale Radio-Omroep (BNRO)

Jan Moedwil
Via de Werelduitzendingen van de
BBC bleef de regering in contact met de bevolking.

https://www.youtube.com/watch?time_continue=102&v=GLbtaxTyI9g 
Twee bekende radiostemmen in London waren Victor de Laveleye (fr) en Jan Moedwil (nl). 
Jan Moedwil, bekend van de slogan: “Wij doen ons best, zonder er op te boffen, toch krijgen we ze wel, de moffen!"
https://nl.wikipedia.org/wiki/Jan_Moedwil
Meer info over radio tijdens WO II is hier te lezen:
http://vrijeradio.be/wereldoorlog-twee.php

De Vietnam oorlog kwam ook even aan bod met twee tracks.
Paul Hardcastle scoorde in 1985 een nummer 1-hit met het lied 19 waarin samples verwerkt waren van een televisiedocumentaire over veteranen uit de Vietnamoorlog die leden aan het posttraumatische stressstoornis. 
Het nummer 19 refereert aan de gemiddelde leeftijd van de Amerikaanse soldaten tijdens de Vietnamoorlog. 
Deze lag namelijk lager dan bij de Tweede Wereldoorlog, daar waren de soldaten gemiddeld 26 jaar oud.
https://www.youtube.com/watch?v=hRJFvtvTGEk
 
Het volgende dat ik liet horen was Universal Soldier (1965) van de Schotse singer-songwriter Donovan.
Een hit in volle Vietnam oorlog.
https://www.youtube.com/watch?v=KjxpXyjMjzM 
De man beleefde zijn hoogdagen in de sixties en is duidelijk een kind van de hippiegeneratie.
Sommigen noemden hem de Britse Dylan maar daarvoor waren de meeste van zijn songs toch wat te naïef, btw... ik vind hem beter dan Dylan.
Ook was hij de eerste Britse popster die werd aangehouden voor het bezit van cannabis en LSD.
Alle info over de man op zijn uitgebreide Wikipediapagina:
https://en.wikipedia.org/wiki/Donovan
Hij was eveneens aanwezig op de Vredesmanifestatie in Ieper voor een uitzonderlijk en éénmalig optreden.

Bijzonder om Donavon live aan het werk te zien, letterlijk een oude hippie... net na zijn optreden zette Einstürzende Neubauten hun Kriegsmaschinerie in, het contrast kon niet groter zijn.

Kate Bush haar Army Dreamers uit 1980 kon niet ontbreken, het nummer gaat over een moeder die jammert over haar in het leger overleden zoon.
Opgenomen in de studio van haar ontdekker David Gilmour.
Hij is op de achtergrond even te horen. 
https://www.youtube.com/watch?v=tWdHOm256N4
https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2018/07/29/kate-bush-een-meisje-van-60/ 

De overgang kon niet brutaler zijn met wat volgde.
Stefaan kon er deze avond niet bij zijn maar had Patsker gevraagd om de openingstrack War Ensemble uit  Slayer's Seasons In The Abyss te draaien.
https://www.youtube.com/watch?v=jqnC54vbUbU
https://www.discogs.com/Slayer-Seasons-In-The-Abyss/master/7667 
Een review:
http://www.metalstorm.net/pub/review.php?review_id=5303


Message for Stefaan:


Ik probeerde er bij aan te sluiten door 1916 van Motörhead te spelen, een trage tegelplakker die niet in de smaak viel:
https://www.youtube.com/watch?v=EqFoqtpUFY8
Een review:
http://www.metalstorm.net/pub/review.php?review_id=4083 
Ze spelen dit nummer nooit live omdat het publiek hiervoor stil moet zijn en dat is blijkbaar niet mogelijk voor het Motörhead publiek, aldus Lemmy...
https://imotorhead.com/ 

Ik dreef de meligheid nog wat op met Lake Of Pontchartrain van Tangerine Dream.
Geen Berliner Schule toestanden maar een folk traditional...
Was het niet dat ik Edgar Froese zag (op een trekzak!), ik zou het niet geloven:
https://www.youtube.com/watch?v=5WMwB2P1yVk  

Dit nummer is deel van Madcap's Flaming Duty, een album uit 2007 dat
Tangerine Dream opdroeg aan Syd Barret die het jaar ervoor overleed.

Er staan 13 vocale tracks op waarvan de teksten zijn gebaseerd op gedichten uit de 16e tot 19e eeuw, echt wel een buitenbeentje in het oeuvre van TD dat werd uitgebracht door Voiceprint.
https://www.discogs.com/Tangerine-Dream-Madcaps-Flaming-Duty/release/1149422
Lake Of Pontchartrain is een Ierse traditional waarvan de tekst betrekking zou hebben op een gebeurtenis tijdens de oorlog tussen het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten tussen 1812 en 1815.
https://en.wikipedia.org/wiki/The_Lakes_of_Pontchartrain 
https://nl.wikipedia.org/wiki/Oorlog_van_1812 

De jongens van DAF (Deutsch Amerikanischen Freundschaft) werkten in 1982 aan Für Immer in de Conny Plank studio en keken 's avonds naar het Songfestival.
https://www.discogs.com/Deutsch-Amerikanische-Freundschaft-F%C3%BCr-Immer/release/89125 
Ze zagen hun landgenote Nicole winnen met Ein Bißchen Frieden en componeerden prompt één van hun bekendste nummers: Ein Bißchen Krieg.
Helemaal zoals we het in 1982 zouden doen liet ik dit nummer horen vanop een oude cassette, staat gelukkig ook op Youtube:
https://www.youtube.com/watch?v=zElYlDnhOJM 

Peter had muziek van zijn Electric Loopstation project meegebracht.
Op The Cover Album staan vier covers waarvan er drie redelijk trouw aan het origineel blijven maar van
Child in Time (losjes gebaseerd op de Koude Oorlog) van Deep Purple heeft Peter Moorkens toch wel iets bijzonders gemaakt. 
Muzikaal is het origineel er amper in te herkennen, bizarre zang, veel effecten, ik hoorde ook het luchtalarm afgaan...20 minuten weirdness zoals we het zo graag hebben, echt de moeite om hier even rond te snuisteren:
https://archive.org/details/ElectricLoopstation-TheCoverAlbum
Alle muziek van Electric Loopstation staat trouwens op Archive.org!
Peter Moorkens staat als Onsturicheit op 1 december op de affiche van het elektronische muziekfestival B-Wave:
https://www.b-wave.be/blog/ 

Pieter kon niet aanwezig zijn maar stuurde me twee tracks door uit het meest recente album van Orchestral Manoeuvres in the Dark, The Punishment Of Luxury.
https://www.discogs.com/OMD-The-Punishment-Of-Luxury/master/1230249 
In La Mitrailleuse dreunt Andrew McCluskey de frase Bend your body to the will of the machine meermaals op gevolgd door een spervuur van machinegeweer:
https://www.youtube.com/watch?v=bAEy38I_Br0 
Met Ghost Star bewijst OMD dat ze nog steeds relevant zijn, dit album bleef echter totaal onder de radar vanwege uiteraard niet hip genoeg...
https://www.youtube.com/watch?v=QGx34sLykzU
Een recensie:
https://www.mpodia.nl/muzieknieuws/album-recensie/omd-the-punishment-of-luxury/ 
Pieter stuurde me ook nog een track door van zijn Fractions of Unity project.
Track 8 is heel sfeervol met prachtige koorgezangen en zachte maar onrustige beats die klinken als rommelend gevaar in de verte.
Frank Sinatra
Om in het thema te blijven riep het bij mij beelden op van een schuilende massa in een kerk tijdens een bombardement.
Ik sloot hierbij aan met een cassettefragment van de oorlogsspecial van de Pré Historie.   
Naast berichten over de bevrijding van o.a. Doornik was er ook muziek van Tommy Dorsey Orchestra feat. Frank Sinatra & The Pied Pipers en het opbeurende I’ll Never Smile Again
https://www.youtube.com/watch?v=5I_pLiWLZPUOok Boum! van Charles Trenet werd gespeeld:
https://www.youtube.com/watch?v=yLBFeoikELo 


Tot zover deel 1 van het verslag van luisteravond 97.


 


Antelias Musical Terveisiä 

Bakerman




Geen opmerkingen:

Een reactie posten